Wet- & regelgeving

Een zo veilig mogelijke werkomgeving creëren.

Onafhankelijke studies hebben aangetoond dat meer dan 80 % van de prikaccidenten te voorkomen zijn door een combinatie van opleiding, veiligere werkwijzen en veiligheidsproducten..¹

De EU vaardigde in 2010 een nieuwe richtlijn uit om tot een zo veilig mogelijke werkomgeving te komen door verwondingen bij gezondheidswerkers als gevolg van alle scherpe medische instrumenten te verkomen.

Zorgorganisaties hebben de plicht om hun medewerkers te beschermen.

De richtlijn krijgt een juridisch bindend karakter op 11 mei 2013 en verplicht zorgorganisaties ertoe om veiligheidsmaatregelen te nemen die gezondheidswerkers tegen prikaccidenten beschermen.

Door te wachten om veiligheidsmaatregelen in te voeren, blijven gezondheidswerkers risico's lopen.

De richtlijn is van toepassing voor alle ziekenhuis- en gezondheidswerkers, ongeacht het feit of ze voltijds, deeltijds of in onderaanneming werken.

De richtlijn voorziet in:

• duidelijk advies voor risicobeoordeling
• preventie en bescherming
• informatie en voorlichting
• opleiding
• rapportering / melding
• reactie
• opvolging

Verscherpte veiligheidsmaatregelen al in voege

Gezien het ethische en economische belang om de veiligheid van gezondheidswerkers te verhogen, hebben tal van zorgorganisaties in heel Europa al verscherpte veiligheidsmaatregelen ingevoerd ter voorbereiding op de komende wetgeving.

De richtlijn werd opgesteld door de Europese Commissie en aangenomen door de Europese Ministerraad. Ze bevat de EU-kaderovereenkomst die door EPSU (de Europese vakbondsfederatie voor openbare diensten) en HOSPEEM (de Europese werkgeversorganisatie voor de ziekenhuis- en gezondheidszorgbranche) gesloten werd inzake de preventie van scherpe letsels.

Wij zijn het best geplaatst om u te helpen om u voor te bereiden op deze EU-richtlijn.

“Om tot een zo veilig mogelijke werkplek te komen, is een combinatie van planning, bewustmaking, voorlichting, opleiding, preventie en toezicht essentieel.”

Als er infectiegevaar is, evalueer dan de risico's.

Voor alle situaties waarin er infectiegevaar bestaat, moeten evaluaties worden uitgevoerd. Risicobeoordelingen moeten rekening houden met de hulpmiddelen en de inrichting van de werkplek.

In ziekenhuisomgevingen is het niet mogelijk om patiënten op risicobasis te scheiden omdat ze vaak behandeld worden nog voor men weet dat ze drager zijn van door bloed overgedragen pathogenen. Daarom zijn algemene maatregelen ter preventie van prikaccidenten aangewezen.

Maatregelen voor preventie, bescherming en risico-eliminatie:

• maak geen onnodig gebruik van scherpe instrumenten;
• oefen en gebruik veilige werkpraktijken en procedures om scherpe voorwerpen weg te gooien;
• verbied recapping met onmiddellijke ingang;
• gebruik instrumenten met ingebouwde veiligheidsmechanismen;
• gebruik persoonlijke beschermingsmiddelen zoals handschoenen.

Risicobeoordelingen moeten uitgevoerd worden in overeenstemming met artikel 3 en 6 van de Richtlijn 2000/54/EC en artikel 6 en 9 van de Richtlijn 89/391/EEC.

Beperk het risico wanneer preventie of eliminatie onmogelijk is.

Richtlijn 2000/54/EC stelt dat, waar blootstelling niet voorkomen kan worden, het risico tot een minimum moet worden beperkt door:

• het aantal werknemers dat kan worden blootgesteld zo laag mogelijk te houden;
• geschikte werkprocedures en controlemaatregelen te ontwikkelen om het vrijkomen van biologische agentia op de werkplek te vermijden of tot een minimum te beperken.

Als het risico niet kan worden uitgesloten, moet het tot een minimum worden beperkt. Studies hebben aangetoond dat het risico voor gezondheidswerkers significant verlaagd kan worden door een combinatie van:

• opleiding
• veiligere werkwijzen;
• het gebruik van veiligheidsproducten.

De richtlijn stelt het volgende:

• Werkgevers en werknemersvertegenwoordigers moeten samenwerken om risico's vast te stellen en in te perken.
• Er moet een formele risicobeoordeling worden uitgevoerd om de blootstelling te bepalen. Als er gevaar voor verwondingen of infectie bestaat, dan moet dit uitgeschakeld worden door:
  • veilige procedures voor het gebruik en de verwijdering van scherpe medische instrumenten te omschrijven;
  • medische hulpmiddelen met ingebouwde veiligheidsmechanismen ter beschikking te stellen;
  • het recappen te verbieden.
• Werkgevers moeten werknemers informeren over de verschillende risico's, de bestaande wetgeving, de juiste praktijken om incidenten te voorkomen/melden en de beschikbare ondersteuningsprogramma's.
• Werknemers moeten opleidingen krijgen over beleidslijnen en procedures om hun risico te beperken, waaronder het juiste gebruik van veiligheidsproducten tegen prikaccidenten.
• Werknemers moeten ieder prikaccident melden.
• Er moeten beleidslijnen en procedures voorhanden zijn voor het geval er prikaccidenten optreden. Die moeten in overeenstemming zijn met de nationale/regionale wetgeving.
• Werkgevers moeten instaan voor de verzorging van gewonde werknemers door te zorgen voor:
  • de nodige medische onderzoeken;
  • postexpositieprofylaxe;
  • begeleiding;
  • revalidatie;
  • een voortzetting van het dienstverband;
  • een schadeloosstelling;
  • geheimhouding.

Wilt u meer informatie of wenst u hulp, begeleiding of advies over hoe u veiligheidsproducten in uw instelling kunt introduceren? Neem dan contact met ons op via de rubriek 'Contact' op onze website.

In Duitsland is het gebruik van scherpe medische instrumenten met ingebouwde veiligheidsmechanismen verplicht door de TRBA 250 (technische voorschriften voor biologische agentia), behalve wanneer kan worden gegarandeerd dat de behandelde patiënt geen door bloed overgedragen pathogenen draagt.

Spanje is een geval apart wat de regelgeving voor en het gebruik van veiligheidsproducten betreft. In Spanje heeft elke autonome regio zijn eigen wetgevende en bestuursrechtelijke macht. Momenteel is in vijf van deze regio's een wetgeving van kracht die het gebruik van veiligheidsproducten verplicht (in de Balearen, de regio Madrid, Castilië-la-Mancha, Galicië en Navarra).