Samen werken aan veiliger, eenvoudiger en slimmer medicatiemanagement

apr 21, 2023

Een volledig geïntegreerd medicatiemanagement, in functie van veiligheid en tegelijk ook efficiëntie: dat is waar BD naar streeft. Door informatie en technologie op de juiste manier met elkaar te combineren en te koppelen aan de klinische praktijk zoeken we naar oplossingen die medicatiebeheer op een nieuwe leest schoeien. We gaan voor veiliger, eenvoudiger en slimmer medicatiemanagement binnen de ziekenhuismuren, maar ook daarbuiten.

Patiëntveiligheid verhogen door preventie van medicatiefouten

Van de patiënten die in het ziekenhuis opgenomen zijn, krijgt 2 tot 14% te maken met een medicatiefout.1 Niet minder dan 9% van de gerapporteerde fouten op intensieve zorgenafdelingen die mogelijk tot schadelijke incidenten zouden leiden, bleken uiteindelijk levensbedreigend of fataal te zijn.2 Van medicatiefouten draagt trouwens niet alleen de patiënt de negatieve gevolgen: ze verlengen doorgaans de verblijfsduur, waardoor de zorgkosten de hoogte in gaan en ook de reputatie en efficiëntie van uw ziekenhuis lijden eronder. Bij opgenomen patiënten zijn 18 tot 56% van de schadelijke incidenten bovendien het gevolg van medicatiefouten die eigenlijk voorkomen hadden kunnen worden.3 De voorbije jaren is preventie van medicatiefouten voor ziekenhuizen over heel Europa heen dan ook sterk gestegen op de prioriteitenlijst.

Heel wat breder dan louter toedieningsfouten voorkomen

Maar wat kan u nu precies doen om medicatiefouten te vermijden? Als u het ons vraagt, gaat dit een heel stuk breder dan wat strikt genomen onder medicatiefouten valt. We willen het probleem bij de basis aanpakken en naast de eigenlijke toedieningsfouten ook komaf maken met:

  • Medicatietekorten
    Van de Europese apothekers stelde 59% vast dat dit vertraging op de zorg of behandelingen veroorzaakte.4
  • Overmatige afval
    Wereldwijd komt 20% van de medicatievoorraad in ziekenhuizen uiteindelijk gewoon bij het afval terecht. Een verlies van bijna € 30 miljard.5
  • Subefficiënte werkprocessen en medicatiestromen
    Meer dan de helft van de werktijd van apothekers gaat naar taken die geen toegevoegde waarde bieden en verpleegkundigen spenderen tot 40% van hun tijd aan activiteiten die niet zorggerelateerd zijn.6

Standaardisatie, traceerbaarheid, automatisering en geslotenlus-systemen

Hoewel we bij BD natuurlijk oplossingen ontwikkelden die zich specifiek op één van deze medicatiekwesties richten, gaan we ervan uit dat preventie van medicatiefouten om een ziekenhuisbrede, overkoepelende aanpak vraagt. Onze individuele oplossingen kaderen dan ook in het grotere geheel van gestandaardiseerde medicatieprocessen, volledige traceerbaarheid, automatisering en een geslotenlus-systeem voor medicatiemanagement. Met andere woorden: van zodra medicatie het ziekenhuismagazijn binnenkomt tot toediening willen we ervoor zorgen dat op elk moment te achterhalen valt waar ze zich precies bevindt.

Medicatiestromen en -toediening versoepelen en beveiligen

We geven even een overzicht van hoe onze oplossingen op elkaar aansluiten, hoe ze de medicatiestromen doorheen het ziekenhuis versoepelen en beveiligen en een veilige, correcte toediening in de hand werken.

- Traceerbaar van bij aankomst
Het geautomatiseerde BD ROWA™ opslag- en distributiesysteem maakt medicatie traceerbaar van zodra deze in het ziekenhuis aankomt.

  • De robot scant elke verpakking meteen bij aankomst en logt meteen ook lotnummer en vervaldatum in het systeem. Hij laat dus geen ruimte voor invoervergissingen, vergetelheden of misplaatsing van medicatie.
  • Feilloze, compacte opslag die plaatsbesparend is en tijdswinst en efficiëntie in de hand werkt door menselijke ‘zoekvertraging’ te vermijden.
  • De BD ROWA™ past het ‘First In First Out’-principe toe. Vervaldata worden dus niet per ongeluk overschreden door producten met latere vervaldata eerst in gebruik te nemen. Meteen ook een beperking van onnodig afval.
  • Door Falsified Medicine Directive (FMD)-compliance te automatiseren aan de hand van geïntegreerde BD Pyxis FMD Verify software spaart de oplossing de nodige werkuren uit.

- Distributie doorheen het ziekenhuis
Vanuit de apotheek is het natuurlijk de bedoeling om de medicatie in te zetten op de diverse diensten en afdelingen. Het BD Pyxis™ ES Platform helpt de distributie ervan in goede banen te leiden.

  • De BD Pyxis™ MedStation™ ES medicijnkast wordt typisch ingezet op kritische diensten, waar nauwgezette administratie het vaak moet afleggen tegen snelle reacties en tijdsgebonden zorgverlening en zwaardere medicatie frequenter in gebruik is.
  • De BD Pyxis™ ES Refrigerator vormt hierop een mogelijke aanvulling voor medicatie die om koeling vraagt.
  • Vulling van de kast kan naar keuze: het kan per schuif en medicatiesoort of ook aan de hand van de BD Pyxis™ CUBIE™-doosjes. De doosjes laten zich vastklikken in het BD Pyxis™ MedStation™ ES, maar net zo goed in het BD ROWA™-systeem.
  • Toegang tot zowel het BD Pyxis™ MedStation™ ES als de BD Pyxis™ CUBIE™ vraagt de juiste autorisatie. Zo bieden deze oplossingen een extra veiligheidsbarrière, in het bijzonder voor patiëntspecifieke picking, maar de diverse formaten van de BD Pyxis™ CUBIE™ kunnen ook louter organisatorisch ingezet worden.

- Accurate bereidingen met minimaal verlies
De BD Cato™-oplossing combineert soft- en hardware om de veiligheid en accuraatheid van oncologische bereidingen te verhogen.

  • Via BD Cato™ kan de oncoloog het voorschrift van bij de start papierloos ingeven, wat twijfel over hoeveelheden of productsoorten uitsluit.
  • Bereiding gebeurt met behulp van een gravimetrische weegschaal met camera die zich vlot in een labkast laat inbouwen. BD Cato™ controleert of de gebruikte en de in de flacon resterende hoeveelheden elkaar opheffen vooraleer deze de medicatie vrijgeeft voor toediening. Zo voert deze meteen de vereiste dubbelcheck uit.
    • Een recente multicenterstudie wees uit dat BD Cato™ in 7,89% van de 759.060 dosissen antineoplastische medicatie foutmarges detecteerde die buiten de aanvaardbare limieten lagen en kon voorkomen dat deze de patiënten bereikten.7
  • Door ook de resterende producten correct te labelen voor hergebruik, helpt BD Cato™ om deze vaak dure producten zo exhaustief mogelijk in te zetten.
  • In functie van de traceerbaarheid wordt de oncologische medicatie gescand voor ze de apotheek verlaat.

- Steeds verdere optimalisatie van medicatiemanagement
Op ziekenhuisniveau vormt BD Pyxis™ Inventory Connect als software de verbindende schakel tussen de diverse distributie- en stockoplossingen op de verschillende afdelingen en het patiëntendatamanagementsysteem.

  • De mogelijkheid om voor elk toestel individueel, maar ook centraal limieten in te stellen, versoepelt het bestelbeheer. Het systeem geeft een melding wanneer de benedengrens van bepaalde medicatievoorraden bereikt is. Dat maakt het makkelijker om tekorten te vermijden - en dus ook de eventuele spoedleveringen met bijhorende kosten die daaruit kunnen volgen.
  • Overzichtelijke rapporten over de toestellen heen geven de mogelijkheid tot steeds verdere optimalisatie van het medicatiemanagement.
  • De software zorgt voor volledig geïntegreerde FMD-validatie doorheen de medicatiedistributie workflow.

- Vangrails voor veilige toediening
Bij intraveneus (IV) toegediende medicatie ligt het aantal toedieningsfouten vijf maal hoger dan bij andere.8 En laat dit net een toedieningswijze zijn die bij naar schatting 90% van de patiënten in een ziekenhuis wordt toegepast.9 Dat maakt dat er in een gemiddeld ziekenhuis jaarlijks 215.000 I -medicatiefouten kunnen optreden.10 Bijna een derde* ervan gebeurt bij de toediening. Die fouten zijn het moeilijkst te verhinderen,11-14 maar onze Alaris™ Guardrails™ oplossingen kunnen voor een verhoogde veiligheid zorgen.

  • Onze geavanceerde infuuspompen zijn voorzien van ‘vangrail’-software: dosisfoutreductiesoftware (Dose Error Reduction Software / DERS).
  • De oplossing maakt het mogelijk om aan de hand van klinische profielgebieden dosislimieten in te stellen per geneesmiddel en medicatietoediening aan de hand van best practices te standaardiseren.
    • Zo helpen de Alaris™ Guardrails™ Solutions om bepaalde fouten bij intraveneus (IV) toegediende medicatie te voorkomen15-17 en de patiënt te beschermen.
  • Registratie van alle activiteit op de infuuspomp maakt het makkelijker om risico’s op fouten te analyseren en processen te optimaliseren.
  • Combinatie met de Alaris™ Infusion Central (AIC) geeft de mogelijkheid tot centraal toezicht over alle infuuspompen die op de afdeling in gebruik zijn. Dit laat toe om op bepaalde situaties te anticiperen, wat op zijn beurt alarmmoeheid helpt tegen te gaan.
  • De Alaris™ Communication Engine (ACE) legt de link met het IT-systeem van het ziekenhuis en geeft de mogelijkheid om:
    • Centraal rapporten te trekken.
    • Nieuwe datasets of updates te pushen zonder gebruiksonderbreking
    • Infuuspompen binnen het ziekenhuis te traceren en correct te onderhouden.

- Ook aan thuiszorg is gedacht
Tot slot biedt de kleine, lichte, draagbare BD BodyGuard™ infusiepomp de nodige flexibiliteit en betrouwbaarheid om naadloos de overgang te maken tussen ziekenhuis en thuiszorg. Dankzij deze ambulante pompen kunnen patiënten ook in tijden van altijd maar sterker verkortende verblijfsduur hun therapie thuis correct en veilig verderzetten.

BD trekt de lus steeds strakker aan

Bij BD zijn we alvast blij dat we een pioniersrol konden vervullen in de uitwerking en aanbieding van deze oplossingen die samen een strak – en door onderlinge samenwerking en continue optimalisatie steeds strakker – gesloten lus vormen en zo een veiliger, eenvoudiger en slimmer medicatiemanagement in de hand werken.

Terug naar nieuwspublicaties



  1. Buckley MS, Erstad BL, Kopp BJ, Theodorou AA, Priestley G. Direct observation approach for detecting medication errors and adverse drug events in a pediatric intensive care unit. Pediatr Crit Care Med J Soc Crit Care Med World Fed Pediatr Intensive Crit Care Soc. 2007;8(2):145-152. doi:10.1097/01.PCC.0000257038.39434.04
  2. Kopp BJ, Erstad BL, Allen ME, Theodorou AA, Priestley G. Medication errors and adverse drug events in an intensive care unit: Direct observation approach for detection: Crit Care Med. 2006;34(2):415-425. doi:10.1097/01.CCM.0000198106.54306.D7
  3. Von Laue NC, Schwappach DLB, Koeck CM. The epidemiology of preventable adverse drug events: a review of the literature. Wien Klin Wochenschr. 2003;115(12):407-415. doi:10.1007/bf03040432.
  4. Horak P. EAHP’s 2018 survey on medicines shortages to improve patient outcomes. Brussels, Belgium: European Association of Hospital Pharmacists (EAHP);2018
  5. Ebel T, George K, Larsen E, Neal E, Shah K, Shi D. Strength in unity: The promise of global standards in healthcare. New York City, NY, United States: McKinsey & Company; 2013.
  6. Fisher AM, Ding MQ, Hochheiser H, Douglas GP. Measuring time utilization of pharmacists in the Birmingham Free Clinic dispensary. BMC Health Serv Res. 2016;16(1):529.
  7. Terkola R, Czejka M, Bérubé J , Evaluation of real time data obtained from gravimetric preparation of antineoplastic agents show otherwise undetected dimensions of medication errors with possible critical therapeutic impact; results of a large scale, multicentre, multinational, retrospective study, 2017.
  8. Blandford A, Furniss D, Lyons I, Chumbley G, Iacovides I, Wei L, et al. Exploring the Current Landscape of Intravenous Infusion Practices and Errors (ECLIPSE): protocol for a mixed methods observational study. BMJ Open [Internet]. 2016;6:e009777. Beschikbaar op: http://bmjopen.bmj.com/lookup/doi/10.1136/ bmjopen-2015-009777
  9. Husch M et al. Insights from the sharp end of intravenous medication errors: implications for infusion pump technology. Qual Saf Health Care 2005 Apr;14(2):80-6
  10. Keers R et al. Prevalence and nature of medication administration errors in health care settings: a systematic review of direct observational evidence. Ann Pharmacother 2013;47:237-56
  11. Cousins DH et al. Medication errors in intravenous drug preparation and administration: a multicentre audit in the UK, Germany and France. Quality & safety in health care 2005;14(3):190-5.
  12. O’Hare MCB et al. Errors in administration of intravenous drugs. BMJ 1995;10(1536):e7.
  13. Taxis K, Barber N. Incidence and severity of intravenous drug errors in a German hospital. Eur J Clin Pharmacol 2004 Jan;59(11):815-7.
  14. Wirtz V, Taxis K, Barber ND. An observational study of intravenous medication errors in the United Kingdom and in Germany. Pharmacy world & science: PWS 2003;25(3):104- 11.
  15. Murdoch LJ, Cameron VL. Smart infusion technology: a minimum safety standard for intensive care? Br. J. Nurs. [Internet]. 2008;17:630–6. Beschikbaar op: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18563002
  16. Manrique-Rodríguez S, Sánchez-Galindo AC, Fernández-Llamazares CM, Calvo-Calvo MM, Carrillo-Álvarez Á, Sanjurjo-Sáez M. Safe intravenous administration in pediatrics: A 5-year Paediatric Intensive Care Unit experience with smart pumps. Med. intensiva [Internet]. 2016;40:411–21. Beschikbaar op: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27026063
  17. McLeod MC et al. Methodological variations and their effects on reportedmedication administration error rates. BMJ Qual Saf 2013 Apr;22(4):278-89

BD-51320

Go to top