İletişim desteği
Periferik IV komplikasyonlar
Vasküler girişimde en yaygın görülen komplikasyonları ve risk faktörleri hakkında daha fazlasını öğrenin.
Yerinden çıkma
Nedir: Kateterin istemsiz olarak toplardamardan ya da tamamen ciltten çıkması
Risk faktörleri
Yerinden çıkma, hasta hareket ederken IV kateter ya da bağlantılarının bir şeye takılıp kateteri çekiştirmesi sonucu meydana gelir.
Potansiyel çözümler
Donanımlı stabilizasyon cihazları, iyi uygulamaları destekleyerek komplikasyonlara ve yerinden çıkmaya yol açabilecek hareketi
azaltır.2-5
Enfeksiyon
Nedir: Lokal veya sistemik etkiye sahip patojenik mikroorganizmaların varlığı ve çoğalması
Risk faktörleri
- IV kateter takılmadan önce yetersiz cilt antisepsisi
- İlaç uygulaması sırasında yetersiz uygulamalar
- IV kateterden ilaç uygulamalarının sık olması
- Şeffaf kateter örtüsü altında kan gözlenmesi
- Geçirgen olmayan şeffaf kateter örtüsü kullanımı ve kateter sistemi boyunca çoklu bağlantı varlığı
Potansiyel çözümler
- Tercih edilen antiseptik bir ajan ile düzgün cilt antisepsisi.
- IV kateterin takılması ve yönetimi prosedürleri sırasında aseptik teknik izlenip devam ettirilmelidir.
- IV kateterin uygulandığı bölge (cilt-kateter birleşim yeri) ve çevresi en az dört saatte bir değerlendirilmelidir.1-5
İnfiltrasyon/Ekstravazasyon
Nedir: Sıvı veya ilacın damarı çevreleyen dokuya sızması
Risk faktörleri
- Fleksiyon alanında kateter yerleşimi
- Kateterin hareket etmesi
- İlk girişim başarızlığı sonrasında çoklu kateter uygulama girişimleri
- Yetersiz kateter uzunluğu ile derin venlerin kullanımı
Potansiyel çözümler
- Fleksiyon alanlarına kateter yerleşiminden kaçınılmalıdır.
- Kateter hareketini minimuma indiren stabilizasyon yöntemleri kullanılmalıdır.
- Kateterin çevresinde yeterli kan akımı sağlayan damar-kateter oranına bakılmalıdır.2-5
Oklüzyon (tıkanma)
Nedir: Daha önce çalışan bir IV kateterden sıvıların ve/veya ilacın infüzyon yoluyla uygulanamaması
Risk faktörleri
- Fleksiyon alanlarına kateter takılması, kateterin hareket etmesine yol açarak kateterin bükülmesine veya dolaşmasına kink yapmasına neden olur.
- Damar duvarına hareket de dokuya zarar verebilir ve trombüs oluşumuna sebep olabilir.
- Yetersiz yıkama ve kilitleme, trombotik tıkanmalara ve ilaç oklüzyonlarına yol açabilir.
Potansiyel çözümler
- İnfüzyon yoluyla verilen ilacı kateter lümeninden temizlemek için her infüzyondan sonra yıkama işlemi gerçekleştirmek ve böylece geçimsiz ilaçlar arasındaki temas riskini azaltmak gereklidir.
- İlacı kateter lümeninden temizlemek için her infüzyondan sonra yıkama işlemi gerçekleştirilmelidir.
- İntraluminal oklüzyon riskini azaltmak için son yıkama işleminden sonra kilitlemek gereklidir.2-5
Flebit
Nedir: Mekanik, kimyasal veya bakteriyel irritasyona bağlı toplardamar enflamasyonu
Risk faktörleri
Mekanik
- Sert kateter malzemesi
- Yetersiz kateter stabilizasyonu
- Antekubital bölge ve el bileğine yerleşim
- Küçük damara büyük kateter takılması
Kimyasal
- Hiperozmolar sıvıların uygulanması
- Düşük pH’lı ilaçlar ve irritan veya vezikan olarak sınıflandırılan ilaçlar
Bakteriyel
- IV kateterin takılması ve idamesi sırasında aseptik teknik ihlalleri
- Geçirgen olmayan kateter örtüsü
- Kateter giriş yerinin ve uygulama sisteminin kontaminasyonu
Potansiyel çözümler
Mekanik
- Kateter uygulama bölgesinde veya yakınında kateter hareketi azaltılmalıdır.
- Çerçeveli poliüretan cilt örtüsü ile entegre stabilizasyon özelliği olan periferik kateterler kullanılmalıdır.
- IV kateterin uygulandığı bölge (cilt-kateter birleşim yeri) ve çevresi en az dört saatte bir değerlendirilmelidir.2
Kimyasal
- Dekstroz (> %10) veya yüksek ozmolarite sıvılar (> 900 mOsm/L) içeren infüzatlardan infüzyonlardan kaçınılmalıdır.
Bakteriyel
- Kateter uygulama ve idamesi sırasında aseptik teknik izlenip devam ettirilmelidir.
- Geçirgen kateter örtüsü kullanılmalıdır.2-5
Referanslar
- Infusion Nurses Society. Infusion therapy standards of practice. J Infus Nurs. 2016;39(1S).
- Alexander M, Corrigan A, Gorski L, et al. Infusion nursing: an evidence based approach. 3rd ed. St. Louis, MO: Saunders Elsevier; 2010.
- Phillips LD, Gorski L, Manual of I.V. Therapeutics: Evidence-Based Practice for Infusion Therapy. Sixth ed. Philadelphia, PS: F.A. Davis Company; 2014.
- Gorski L, Hadaway L, Hagle M, McGoldrick M, Meyer B, Orr M. Policies and procedures for infusion therapy. 5th ed. Norwood, MA: Wolters Kluwer; 2016.
- Weinstein SM, Hagle ME. Plumer’s Principles & Practice of Infusion Therapy. 9th ed. Philadelphia, PA: Lippincott Williams & Wilkins; 2014.
BD-2644 (09/17)